Bí mật của cảm xúc

Chương 21: Những Bữa Ăn Nhiều Triệu Ðồng Và Sự Thích Nghi Nhanh Chóng Của Não Bộ

ÐỊNH LUẬT VỀ SỰ THÍCH NGHI

Bộ não rất nhanh chóng thích nghi với các tác động giống nhau từ môi trường bên ngoài. Khi đã thích nghi với hoàn cảnh cũ, bộ não luôn cần có những kích thích mới để kích hoạt và duy trì sự hoạt động bình thường của cơ thể.

VÒNG TRÒN THÍCH NGHI

Có Nhu cầu mới =>Nỗ lực để thoả mãn nhu cầu =>thoả mãn được nhu cầu =>não bộ thích nghi với sự thoả mãn =>Có Nhu cầu mới.

Hãy xem xét trường hợp sau:

Ông H.Tuy là chủ của một công ty kinh doanh hàng gia dụng lớn ở Ðà Nẵng. Công việc quá bận rộn, đến cuối ngày ông H.Tuy thấy rất mệt. Ông không có cảm giác đói nhưng hiểu rằng cơ thể của mình đã hết năng lượng. Ông cần phải ăn nhưng không biết phải làm sao để có được một bữa ăn ngon. Cuộc đời quả là không công bằng. Khi ông còn khoẻ, còn có thể ăn, chơi, thì ông chưa có nhiều tiền. Nay tiền bạc đã rủng rỉnh thì ông lại gặp một vấn đề lớn:"Chán". Ông chán chuyện phải đi ăn nhậu tiếp khách, nhăn mặt cười nói mỗi ngày. Do phải ăn các loại sơn hào hải vị hàng ngày nên ăn uống đối với ông nhiều khi trở nên là chuyện chẳng muốn nhưng vẫn phải làm. Phải ăn để mà sống. Ông không tiếc tiền chi ra để có được cảm giác "ngon". Kèm với rượu ngoại mắc tiền, ông đặt nhà hàng nào tôm hùm đại dương, cá mặt quỷ, hải sâm, tay gấu,. những bữa ăn tốn nhiều triệu đồng nhưng cũng không thể cho ông cảm giác ngon miệng. Ông chợt nhớ tới và cảm thấy thèm những bữa cơm "dưa cà, mắm kho, rau muống luộc" vào thủa mới khởi nghiệp nghèo khó.

Tại sao có đôi lúc bạn cảm thấy chán mọi thứ? Sự thích nghi của não bộ chính là nguyên nhân của vấn đề.

Chuyện dù rất vui nhưng kể mãi cũng sẽ nhàm, cơm dù ngon tới mấy nhưng ăn mãi thì cũng phải đổi món.

Bộ não của chúng ta luôn có khuynh hướng tự thích nghi với những tác động của môi trường bên ngoài. Cơ chế tự thích nghi giúp cơ thể tự điều chỉnh trong những khả năng nhất định để đảm bảo duy trì sự sống còn khi môi trường thay đổi. Cơ chế này là một bản năng quan trọng của các loài động vật sau hàng trăm ngàn năm tiến hóa.

Ở thời đại mà chúng ta còn ăn lông ở lỗ và lệ thuộc hoàn toàn vào môi trường bên ngoài thì đây là điểm ưu việt, nhưng ngày nay mọi thứ đã thay đổi.

Năng lực của con người ngày nay đã phát triển vượt bậc, và có thể tác động ngược lại môi trường. Con người đã tạo ra các thiết bị để bảo vệ cho bản thân, để tránh khỏi những tác động của tự nhiên: máy điều hòa nhiệt độ, quần áo ấm, nhà cửa, tàu thủy, tàu vũ trụ,. Tuy nhiên có một thứ mà chúng ta không thay đổi được - đó là các bản năng nằm sâu trong các tế bào gen của chúng ta.

Bản thân chúng ta luôn cần có sự thay đổi, cần có những tác động từ môi trường bên ngoài. Bạn có thể thấy điều này ở mọi lúc, mọi nơi. Tất cả mọi người luôn cần có sự thay đổi để có điều kiện thích nghi với cái mới. Chính cơ chế này đã đem lại cho não bộ những cảm xúc - là những món ăn không thể thiếu cho đời sống tinh thần của con người.

Ở một mặt, sự thích nghi cảm xúc tạo cho chúng ta khả năng tồn tại trước sự thay đổi và các tác động của môi trường, ở mặt khác chính sự thích nghi là nguyên nhân tạo ra hiện tượng ÐÓI CẢM XÚC. Các cá nhân sau khi đã thích nghi với những cảm xúc cũ sẽ bị rơi vào tình trạng trì trệ, buồn tẻ và chán nản.

Trong lịch sử, các vua chúa ở Trung Hoa và tại các nước Hồi giáo luôn có hàng trăm cung tần mỹ nữ. Khi Tần Thuỷ Hoàng có tới mười ngàn bà vợ thì đúng là ông ta sẽ không biết phải chọn ngủ với bà nào mỗi tối. Các món ăn dành cho vua có tới vài chục loại mỗi bữa và được thay đổi liên tục. Vua muốn gì là được nấy. Mọi thứ đều sẵn sàng để tạo cho Vua những cảm xúc tốt cần thiết. Vậy mà trong rất nhiều trường hợp, để giải toả sự chán nản của tình trạng thừa mứa vật chất và quyền lực, Vua phải tạo ra những sự kiện động trời như bày ra những trò chơi tàn bạo, xây nên những kỳ quan thế giới, tiến hành những cuộc chiến tốn tiền và đẫm máu để tìm cho mình những cảm xúc tốt mới lạ.

Với một người càng giàu có, càng nhiều quyền lực bao nhiêu thì việc tạo cho anh ta một cảm xúc tốt sẽ càng khó khăn bấy nhiêu. Nguyên nhân là do chính sự thừa thãi, sự nhàm chán do thường xuyên được đáp mọi nhu cầu trong cuộc sống hàng ngày.

Việc các cá nhân tự xoay sở một cách bị động và thiếu ý thức để thoát ra khỏi tình trạng đói cảm xúc sẽ tiếp tục tạo ra thêm nhiều vấn đề lớn cho cuộc sống của cả bản thân cá nhân lẫn cho tổ chức.

Bạn cần ý thức rằng, cũng như cơ thể con người phải được nạp năng lượng, được ăn, uống mỗi ngày để sống, não bộ của chúng ta cũng cần "ăn" những cảm xúc mới, cần được nạp các món ăn tinh thần mới để sống hạnh phúc và khoẻ mạnh.