Những bài học cuộc sống

Chương 17

Tinh thần cũng luôn cần được chăm sóc

“Sự hài hòa giữa thể chất và tinh thần sẽ đem lại nguồn sức khỏe và những ý tưởng mới.”

- Carl Thoresen

Sống là cân bằng

Hàng ngàn năm trước, những triết gia Trung Quốc và Hy Lạp cổ đại đã nghiên cứu cuộc sống ở hai mặt: thể chất và tinh thần. Tuy cách diễn giải khác nhau, nhưng họ lại rất thống nhất về sự tồn tại của hai yếu tố này và khẳng định chúng đều quan trọng như nhau. Họ cũng đồng ý là khi biết cân bằng hai yếu tố này, chúng ta sẽ trở thành con người hoàn hảo, và sống trọn vẹn hơn. Vấn đề của ngày nay là có quá nhiều người thuộc đủ mọi lứa tuổi, đã không quan tâm đầy đủ đến hai yếu tố căn bản này của cuộc sống.

Đó là vì con đường vào thế kỷ thứ 21 với tất cả những kỳ tích công nghệ của nó đã khiến rất nhiều người có những quan niệm lệch lạc. Thế giới kỹ thuật cao giúp người ta có thể đi đây đi đó, thu thập kiến thức, và tiếp nhận thông tin với một tốc độ chóng mặt. Chúng ta càng bị cuốn vào nhịp độ phát triển nhanh chóng vượt bậc và những tiện nghi hiện đại chừng nào, thì chúng ta càng ít chịu bỏ thời gian để suy nghĩ chừng ấy. Ngày nay, những nhà tư tưởng hiện đại đang cố làm sống lại những bài học đơn giản nhưng hết sức có giá trị từ quá khứ. Cuộc sống cân bằng giữa thể chất và tinh thần đang mang lại cho ta nhiều ý nghĩa hơn bao giờ hết.

Chăm sóc cơ thể

Chưa bao giờ chúng ta ý thức nhiều về lợi ích của việc chăm sóc thân thể như hiện nay. Chúng ta có kiến thức về dinh dưỡng và tập luyện thể dục – điều chưa được đề cao nhiều cách nay mười năm và chúng ta đang trải qua một sự bùng nổ về việc chăm sóc và rèn luyện cho cơ thể cường tráng. Đây là một trong số ít những phong trào lành mạnh và chắc chắn sẽ có kết quả tốt, nhưng phải trong một thời gian dài chứ không chỉ là nhất thời. Có vô số thông tin tốt và giá trị về vấn đề này, vì thế tôi thấy không cần thiết phải lặp lại.

Chỉ có hai điều tôi muốn nói về sư rèn luyện cho cơ thể cường tráng. Đầu tiên, nó giúp tạo ra thái độ đúng đắn về vai trò cơ thể. Thứ hai, giữ gìn cơ thể được khỏe mạnh không nhất thiết phải so sánh với những cơ thể khác hay cần phải theo tiêu chuẩn của các người mẫu hoặc vận động viên thể thao, thể hình. Mỗi người có một thể chất khác nhau cũng như những gương mặt khác nhau vậy. Chỉ cần mỗi người chăm sóc tốt bản thân phù hợp với thể chất của mình là đủ để cải thiện chất lượng cuộc sống của chúng ta.

Chăm sóc tinh thần

“Tinh thần chúng ta tương tự như một khu vườn. Nếu nó không được chăm sóc hoặc vun trồng, cỏ dại sẽ mọc lan tràn.”

- Erwin G. Hall

Cơ thể bạn sẽ hoạt động ra sao nếu bạn chỉ ăn kem, kẹo, bánh rán, khoai tây chiên, bánh quy và chỉ dùng thức uống nhẹ? Đừng hiểu nhầm là tôi phản đối tất cả những thứ đó. Thực ra, chính tôi cũng thích một số món kể trên. Nhưng một chế độ ăn chỉ gồm những thứ đó sẽ khiến cơ thể thiếu một số chất dinh dưỡng cần thiết, và sức khỏe của bạn chắc chắn sẽ suy giảm ngay.

Tinh thần của bạn sẽ ra sao nếu tất cả những gì bạn đọc chỉ là sách báo lá cải, rẻ tiền; bạn chỉ xem những vở kịch ủy mị, những trận đấu đô vật bạo lực hạng nặng; hoặc nếu bạn chỉ thích nghe một loại nhạc rap; bạn chỉ xem phim kinh dị? Tôi không chê trách gì những thứ đó, nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu đó là tất cả những gì bạn đưa vào đầu óc mình? Trí não bạn sẽ trở nên đặc quánh lại thôi. Tinh thần bạn cũng cần chất dinh dưỡng vậy!

Bạn hẳn biết rằng, các cơ bắp trong cơ thể chúng ta nếu không được dùng sẽ bị teo tóp đi. Trí não cũng vậy, nếu bạn để nó “ở không” trong phần lớn thời gian của mình; nếu bạn nghĩ học hành là điều vớ vẩn, và chẳng cần thiết phải kích thích trí não làm việc, suy nghĩ… thì khả năng tinh thần của bạn rồi cũng sẽ teo mòn đi.

Ngày nay, công nghiệp quảng cáo ồ ạt tấn công chúng ta; các phương tiện truyền thông cho chúng ta nhiều điều không đúng về thế giới; kinh doanh giải trí đưa đến cho chúng ta nhiều điều phản giá trị; chung quanh chúng ta là những người luôn thốt lời than phiền. Đó chắc chắn không phải là những món ăn tinh thần lành mạnh. Nhưng hãy nhớ là chúng ta có quyền lựa chọn. Chúng ta cần phải biết chọn lọc những thức ăn cho tinh thần cũng như cho cơ thể.

Ta cũng có thể tập thói quen chỉ cho phép những điều lành mạnh thâm nhập vào trí óc chúng ta. Một người bạn lớn tuổi và khôn ngoan hơn bảo tôi cách đây nhiều năm rằng, ông bắt đầu một ngày dựa trên một bản ghi chú những điều tích cực. Mỗi sáng, ông dành một ít thời gian để đọc một điều gì đó có thể nâng đỡ tinh thần và cổ vũ suy nghĩ. Ông nói nó không chỉ giúp ông tập trung vào những điều tốt lành trong cuộc sống mà còn giúp sàng lọc loại bỏ nhiều điều tiêu cực. Một thời gian ngắn sau, tôi bắt chước như thế. Tác dụng của nó thật to lớn. Và có lẽ đây là thói quen tốt nhất của tôi.

Chúng ta cần lưu ý hai điều quan trọng khi tiếp nhận thông tin:

1. Chúng ta chấp nhận cho điều gì vào đầu óc chúng ta?

2. Chúng ta sử dụng thông tin đó như thế nào?

Ta có thể để điều hay, điều tốt đi vào trí óc ta bằng cách chọn lọc những gì chúng ta đã đọc và nghe thấy từ thế giới xung quanh. Ai đó có lần nói rằng thật kinh khủng nếu phí phạm trí tuệ. Tại sao lại có thể phí phạm một bộ máy tuyệt vời đến thế? Khi được nuôi dưỡng và được sử dụng một cách hữu ích, trí tuệ giúp ta đánh giá và khám phá đúng cuộc sống, cho ta một cuộc đời trọn vẹn và ý nghĩa hơn.

Nói chung, chúng ta càng trở nên hoàn thiện bao nhiêu, chúng ta càng cảm nhận cuộc sống và cảm nhận về bản thân mình tốt hơn bấy nhiêu.

“Những người phát triển đời sống tinh thần nhiều nhất sẽ là những người nhận được nhiều niềm vui nhất trong cuộc sống.”

- M. Scott Peck